ความเพียรชอบที่หลายคนเข้าใจผิด?

โดย



หลายคนมักเอา “ความคิดทางโลก” มาปนกับทางธรรม เช่น ความคิดเห็นในเรื่องความเพียร หลายคนก็คิดว่าเข้าใจดีแล้วว่าอะไรคือความเพียร และคิดว่าเข้าใจแล้วว่าอะไรคือ “สัมมาวายามะ” ? ทว่า ความจริงแล้วเขาเข้าใจผิด เพราะยังไม่ได้ปฏิบัติธรรมจนได้มรรคผล ในบทความนี้จะขออธิบายเรื่องสัมมาวายามะ ดังนี้

๑ เริ่มต้นจากสัมมาทิฐิให้ได้ก่อน
ในมรรคมีองค์แปดนั้นมีสัมมาทิฐิเป็นประการแรกเพราะอะไร? เพราะก่อนที่คุณจะก้าวไปสู่การทำอะไรก็ดี คุณจะต้องมี “ความเห็นชอบ” คิดเห็นตรงทาง ตรงความจริงให้ได้ก่อน หากยังไม่มีสัมมาทิฐิ สิ่งที่ทำลงไปก็ไม่ตรงทาง ต่อให้เดินไกลแค่ไหน? พยายามเท่าไร? มันก็ไม่สำเร็จยังเป้าหมายได้สักที จริงไหมครับ? เพราะเริ่มต้นมันไม่ตรงทางแต่แรก เอาละ ก่อนอื่นคุณต้องมาปรับความเข้าใจให้ตรงเรื่องความเพียรชอบก่อนครับ ว่ามันคืออะไร คนทางโลกที่ขยันกันอยู่นั้นมีสัมมาวายามะไหม? ไม่มีหรอก ถ้ามีแล้วก็ไม่ต้องมีพระพุทธเจ้ามาโปรดอีกจริงไหม? เพราะยังไม่มีใครตรัสรู้ ก็เลยต้องมีผู้มาโปรดชี้ทางให้ เพื่อให้เริ่มต้นตรงทางได้แท้จริง

๒ สัมมาวายามะคืออะไร?
สัมมาวายะมะหรือ “ความเพียรชอบ” คือ ความเพียรที่พอดี ถูกต้อง ตรงทาง ถามว่าหากเราเพียรทำชั่วจะมีความเพียรชอบได้ไหม? คำตอบคือไม่ได้ เพราะไม่ถูกต้อง ไม่ตรงทาง ไม่ชอบด้วยธรรม ดังนั้น ไม่ใช่เอะอะอะไรก็จะขยันๆ แล้วบอกว่าเรามีสัมมาวายามะแล้ว ไม่ใช่ครับ เราต้องปรับความคิดเห็นให้ตรงก่อน ดังที่ว่า ต้องเริ่มต้นจากสัมมาทิฐิให้ได้ก่อน เมื่อความคิดเห็นตรงทางแล้ว มรรคแปดตัวอื่น ก็จะตามมาได้ ทีนี้คำว่า ความเพียรชอบคืออะไร? ก็คือ ความเพียรที่นำเราไปสู่ความหลุดพ้น ตรงทางไม่หลงไปทางอื่น ดังนั้น คนที่ทำงานหาเงินด้วยความโลภ ถามว่ามีความเพียรชอบไหม? ตอบได้เลยว่า “ไม่มี” เพราะไม่ตรงทางหลุดพ้น

๓ พระไม่ทำงานมีความเพียรชอบไหม?
แม้ว่าพระจะไม่ทำงานก็มีความเพียรชอบได้ครับหากท่านมีความเพียรในการปฏิบัติธรรมเพื่อความหลุดพ้น ส่วนฆราวาสนั้นหากขยันมากมาย แต่เต็มไปด้วยความละโมบ ไม่มีจิตตรงทางความหลุดพ้นเลย ถามว่าจะมีความเพียรชอบได้ไหม? ตอบได้ง่ายๆ เลยว่าไม่มี ทางโลกกับทางธรรมนั้นต่างกัน ทางโลกเชื่อว่าคนขยันก็คือ คนที่ก่อกรรมได้มากๆ มีผลงานการสร้างกรรมเยอะ แต่ทางธรรมนั้นคนที่ขยันอาจขยัน “ละเว้นกรรม” ก็ได้ เมื่อเขาละเว้นกรรมได้มากก็มีการกระทำน้อย ชาวโลกไม่เข้าใจก็จะปรามาสว่าเป็นคนขี้เกียจไปได้ หากไม่มีความเข้าใจในพุทธศาสนาก็จะไม่เข้าใจความเพียรของพระ เห็นพระไม่ทำงานก็บอกว่าพระขี้เกียจได้
                     
๔ ความเพียรชอบในฆราวาส
ฆราวาสสามารถมีความเพียรชอบได้ หากมีความเพียรในการปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้น ตรงทางแบบนี้ไม่มีเป๋ไปทางอื่น คนที่ไม่เข้าใจธรรมะ ไม่เข้าใจพุทธศาสนาก็จะมองว่า “ขี้เกียจ” เช่น ความเพียรในการละเว้นที่จะทำกรรม ยิ่งเพียรละเว้นการทำกรรมมากก็ยิ่งมีการกระทำกรรมออกไปน้อย คนก็ยิ่งมองว่าเราขี้เกียจครับ เห็นไหม “สายตาของทางโลกกับทางธรรมนั้นต่างกัน” จะเอาความคิดของทางโลกมาตีค่า ตีความหมายใน ทางธรรม ไม่ได้ มนุษย์เรานั้นไม่มีใครขี้เกียจหรอกครับ คนที่คิดว่ามนุษย์ขี้เกียจคือ “ซาตาน” ซาตานนั้น จะบีบให้มนุษย์ทำงานให้แก่ตนมากๆ รับใช้ตนเยอะๆ (เมื่อไม่ได้ตามใจจะมองว่ามนุษย์ขี้เกียจต้องใช้เงินจ้าง)

๕ ความขยันในระบบซาตาน
ความเพียรที่ไม่ใช่สัมมาวายามะ คือ ความเพียรที่ไม่ทำให้หลุดพ้น ตรงข้ามยิ่งจะเกิดกรรมทำให้ไม่หลุดพ้นไปใหญ่นั้นมีอยู่ ในโลกของเรานั้นมีระบบซาตานอยู่เหมือนกรงที่ขังมนุษย์ ต้อนมนุษย์เข้าไปสู่กรงเหล่านั้น แล้วสอนมนุษย์ว่า “พวกเจ้าคือคนขี้เกียจที่ไม่ยอมทำงานตามที่ข้าต้องการ” ทั้งที่มนุษย์นั้นมีเจตจำนงเสรีที่จะทำงานหรือไม่ทำงานก็ได้ การที่มนุษย์ไม่ทำงานอย่างใดก็ช่าง ไม่ได้แปลว่าเขาขี้เกียจ แต่มันแสดงว่าเขามีอิสระและเลือกที่จะ “ไม่ทำ” เองต่างหาก หากมนุษย์ไร้อิสรภาพแล้ว ไม่อาจเลือกที่จะไม่ทำ ได้แล้ว เขาก็จะเข้าสู่ระบบซาตาน ทำงานงกๆ ไปวันๆ ดูเปลือกนอกขยันมากมาย ทว่า ก็ไม่ช่วยให้หลุดพ้นอะไรได้เลย

ความเพียรชอบทำให้หลุดพ้นจากความเพียรจมไม่เสียเวลาครับ

ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

บทความที่ได้รับความนิยม

ปฏิบัติธรรมแล้วเพี้ยนจะแก้อย่างไร?

โดย
รูปภาพ
ในบทความที่แล้วได้อธิบายเรื่อง “ความผิดเพี้ยนในผู้ปฏิบัติธรรม” มาแล้วว่ามีตัวอย่างอย่างไรบ้าง ถามว่าแล้วจะแก้ไขอย่างไร? ก็พอมีทางครับ แต่ไม่ง่าย เพราะบางคนหลงทางไปไกล เตลิดเปิดเปิงจนเกินจะรั้งได้ทัน การแก้ไขควรแก้ไขเร็วๆ แต่เนิ่นๆ ให้สติแรงๆ (อาจต้องด่า ) ในบทความนี้จะขอนำมาอธิบาย ดังต่อไปนี้ ๑ อยู่กับความเ ป็นจริง อย่าไปอยู่กับตำรา, ทฤษฎี, หลักการ ฯลฯ อะไรทั้งนั้น เลิกครับ กลับมาอยู่กับชีวิตจริงๆ ความเป็นจริงของเราให้ได้ คุณพอแยกออกนะ ระหว่างโลกแห่งความจริง กับโลกแห่งความฝัน, จิตนนาการ, หลักการ, ทฤษฎีหรืออุดมการณ์ต่างๆ มันคนละอย่างกัน คนเราถ้าอยู่บนโลกแห่งความจริงแล้วเรียนรู้จากตำรา ถือตำราคือเครื่องมือที่ใช้ในชีวิตจริง ก็ไม่มีปัญหาอะไร แต่หลายคนใช้ตำราไม่เป็น ถูกตำราใช้ เป็นทาสตำรา ก็จะมองว่าตำราคือความจริง ตรงนี้ละ คุณเริ่มหลุดจากโลกแห่งความจริงไปสู่โลกแห่งตำรา, อุดมการณ์ และทฤษฎีต่างๆ มีสติให้ไวๆ ครับ ก่อนที่จะ “หลุดลอย” ออกไปจากโลกแห่งความจริงมากเกินไป กลับมาตั้งฐานให้ได้ ๒ กลับมาตั้งฐานไวๆ มีสติไวๆ แล้วกลับมาที่ฐาน มีกี่ฐาน? มีสี่ฐานให้เลือกนะ ฐานกาย, ฐานเวทน...
อ่านเพิ่มเติม

ผู้มีปัญญาแท้ไม่อ้างหลักธรรม

โดย
รูปภาพ
หลายท่านชอบอ้างหลักการ, ทฤษฎี, หลักธรรมต่างๆ ทว่า การอ้างอิงหลักธรรมเหล่านี้มิได้แสดงว่าท่านมีปัญญาอันใดเลย ปัญญาที่แท้จริงนั้นอยู่ที่การแก้ปัญหาได้จริงที่เรียกว่า “ปฏิเวธ” ต่างหาก เฉกเช่น ท่านอิกคิวซัง นี่คือ ตัวอย่างของผู้ใช้ปัญญาที่แท้จริง ในบทความนี้ขออธิบายเรื่องการใช้ปัญญาที่แท้จริง ดังต่อไปนี้ ๑ เลิกพล่ามหลักธรรม ผู้มีปัญญาที่แท้จริงจะไม่พล่ามหลักธรรม แต่จะสามารถใช้ปัญญาแก้ไขปัญหาต่างๆ ได้อย่างแท้จริง ดังเช่น ท่านอิกคิวซัง ไม่เคยมีว่าท่านอิกคิวซังจะแสดงธรรมในเชิงปรัชญาว่าธรรมะคืออะไร อย่างนั้นอย่างนี้ ก็ไม่มี มีแต่ท่านอิกคิวซังใช้ปัญญาในการแก้ปัญหาต่างๆ ในชีวิตจริง นี่แหละคือผู้มีปัญญาที่แท้จริง อย่ามั่วพล่ามธรรมะอวดเบ่งแข่งกันไปวันๆ เลยครับ วนอยู่แต่ในหลักการ, หลักธรรมทั้งนั้น แต่ชีวิตจริงใช้การไม่ได้ ไม่มีปัญญาจะแก้ไขปัญหาให้ใคร ปัญหาสังคม ปัญหาของชาติบ้านเมืองก็ไม่รู้จะแก้อย่างไร แบบนี้ใช้ไม่ได้ครับ เป็นได้แค่พวก “สิบแปดมงกุฎ” เอาธรรมะมาพล่ามหลอกผู้คน ทว่า ไม่มีปัญ ญ าจะช่วยอะไรใครได้จริงครับ            ...
อ่านเพิ่มเติม

วิชามารคืออะไร?

โดย
รูปภาพ
วิชามารคือวิชาที่ทำให้เราเหมือนสำเร็จธรรมจนดูไม่ออก แม้แต่พระอุปคุตก็เคยหลงไหว้พญามารมาแล้ว เพราะวิชามารนั้นทำให้ดูเหมือนสำเร็จธรรมจนดูไม่ออกนั่นเอง ทว่า วิชามารนั้นไม่ได้เจริญมรรคที่ถูกต้อง ทำให้ดูเหมือนแค่ผลหรือเปลือกนอกเท่านั้น ในบทความนี้จะขอนำมาอธิบายให้เข้าใจตรงกัน ดังต่อไปนี้ ๑ การบำเพ็ญธรรมในกำมือ เช่น การบำเพ็ญจนได้วัชระเป็นเพชรในมือแต่จิตวิญญาณไม่เปลี่ยนแปลงหรือเป็นมารเลยก็มี มารหลายตนมี “ธรรมในกำมือ” เมื่อดูด้วยตาทิพย์จะเห็นเป็นอาวุธทิพย์ที่เป็นเพชร อาวุธเหล่านี้ทำให้เขามีธรรมเหมือนพระอรหันต์ครับ เมื่อใช้ออกหรือพูดคุยออกมาจะเหมือนมีธรรมเลย แต่ตัวตนเขาจริงๆ จิตใจของเขาจริงๆ นี้กลับมิใช่ผู้มีธรรม เคยเห็นคนที่พูดธรรมะเก่ง ใช้ธรรมะปราบคนนั้นคนนี้ได้ แต่จิตใจกลับไม่เหมือนผู้มีธรรมมั้ย? บางคนจิตใจเต็มไปด้วยความอาฆาตแค้น จิตวิญญาณมืดดำเป็นมาร แต่ถืออาวุธทิพย์ที่มีธรรมในมือก็มี เขาเหล่านี้จะหลงว่าตัวเองก็มีธรรม จริงครับ มีธรรมในกำมือจริงๆ แต่จิตใจของเขากลับไม่มีธรรมะเลย ๒ การทำบุญแล้วอธิษฐาน วิธีนี้ไม่ใช่การเจริญมรรคที่ถูกต้องตามปกติ แต่จะใช้วิธีทำบุญแล้วอธิษฐานเอา...
อ่านเพิ่มเติม